Füzyon Laboratuvarı

Laboratuvarda yürütülmüş ve tamamlanmış proje kapsamında tasarlanarak üretilmiş olan küresel eylemsiz elektrostatik sıkıştırmalı (IEC) füzyon reaktörü, durağan bir plazma topu oluşturmak için kullanılan bir sistemdir. Elektrik alan kullanılarak plazma oluşturulmakta ve sistem içerisinde hapsedilmektedir. IEC cihazında küresel eş-merkezli elektrotlar kullanılarak parçacıklar yüksek enerjilere (40–200 keV) hızlandırılır ve füzyon reaksiyonlarının gerçekleşmesi sağlanır. Tamamlanan proje ile, küresel IEC füzyon reaktöründe döteryum – döteryum (D–D) füzyon reaksiyonu gerçekleştirilmiş ve sürekli kipte 105 nötron/saniye mertebesine ulaşılmıştır.

 

Küresel Eylemsiz Elektrostatik Sıkıştırmalı (IEC) Füzyon Reaktörü

 

Üç İyon Kaynaklı IEC Füzyon Reaktörü

 

IEC Füzyon Reaktöründe Oluşturulan Plazma Topu

 

Laboratuvarda yürütülmekte olan füzyon ve nötron çalışmaları “Manyetik Sıkıştırmalı Silindirik Füzyon Reaktörü Yapımı ve Nötron Çalışmaları” isimli proje adı altında devam etmektedir. Bu proje kapsamında Ar-Ge amaçlı D-D füzyon reaksiyonu gerçekleştirmek için silindirik füzyon reaktörü tasarlanarak imal ettirilmiştir.

İmal ettirilen reaktör ile yapılan deneylerde reaktöre 100 kV katot voltajı uygulandığında saniyede kesintisiz olarak yaklaşık 7×107 n/s nötron üretilmektedir.

Füzyon reaksiyonu sonucu ortaya çıkan ve enerjisi 2,45 MeV olan nötronlardan korunmak için içeriğinde yüksek oranda hidrojen bulunan zırh malzemelerinden su ve parafin kullanılmaktadır.

 

Manyetik Sıkıştırmalı Silindirik Füzyon Reaktörü Sisteminin Genel Görüntüsü