Nükleer Fizik ve Mikroelektronik Uygulamaları Laboratuvarı, 2017 yılında Türkiye Atom Enerjisi Kurumu bünyesinde başlayan Nükleer pil projesi kapsamında kurulmuştur. Nükleer alanda farklı Ar-Ge araştırmalarının yürütülmesi amacıyla yapılandırılmış olan laboratuvarda, Nükleer Fizik ve nükleer elektronik alanlarında çeşitli deneysel araştırmalar yürütülmektedir.
Laboratuvar bünyesinde devam eden Nükleer pil projesi, Bilkent Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma Merkezi ile beraber multi-disipliner bir çalışma içerisinde başarıyla yürütülmüştür. Nikel-63 radyoizotopla güçlendirilmiş ilk stabil güç üreten nükleer pil prototipi 2018 yılının sonunda üretilmiştir. Nikel-63 radyoizotopunun yarı ömrü 100 olduğu için üretilen prototip, en az 100 yıl kesintisiz enerji üretme potansiyeline sahiptir. Bu kapsamda Nükleer Pil Projesi, Türkiye’de bu alanda yapılan ve başarılı sonuç alınan ilk deneysel AR-GE çalışması niteliğini de taşımaktadır. Yapılan Ar-Ge projesi kapsamında nükleer piller üzerine edinilen teorik ve deneysel bilgi birikiminin artırılması hedeflenmiş ve bu ileri teknolojinin günümüz mikro-nano teknoloji alanlarında uygulanması için yurtiçi / yurtdışı farklı üniversite, araştırma merkezi ve kurumlarla yeni proje fizibilite yapılmıştır.
Nükleer Fizik ve Mikroelektronik Uygulamaları Laboratuvarı’nda, betavoltaik, doğrudan şarjlı ve radyolüminesans tabanlı nükleer pil teknolojileri çalışılmakta, çeşitli yarıiletken malzemelerin akım-gerilim (I-V) ve kapasitans-gerilim (C-V) karakteristik değerleri ölçülmektedir. Malzemelerin yüzeyinde biriken elektrostatik yük, elektrik alan ve potansiyel değerleri yüksek vakum altında temassız olarak ölçülebilmektedir. Laboratuvar ayrıca, gazlı ve yarıiletken tabanlı radyasyon dedektör sistemlerinin ölçüm, tasarım, ve prototiplerinin geliştirilmesi için gerekli altyapıya sahiptir.
Nükleer Fizik ve Mikroelektronik Uygulamaları Laboratuvarı
Geliştirilen Nükleer Piller ilk prototip (solda) ve nihai ürün (sağda)