Bölüm 6 - Radyoaktif Atıklar

NÜKLEER REAKTÖR ATIKLARI

Nükleer güç reaktörlerinin normal çalışmaları sırasında çevreye yalnızca düşük ve orta aktivite seviyelerinde sıvı ve gaz radyokatif atıklar bırakılır. 1000 MWe kapasiteli (yaklaşık olarak 7x109 kWs üretim yapan) tipik, modern bir güç reaktörünün bir yıl süre ile çalışması sonucu yaklaşık 800 ton düşük ve orta aktiviteli atık oluşur. Bu sonuç, reaktör soğutma sistemlerinin ve yakıt depolama havuzlarının temizlenmesinden, alet ve cihazların dekontaminasyonundan, reaktörün çalışması sırasında kullanılmaları sonucu radyoaktif hale gelen bazı metal parçaları ve filtre gibi malzemelerden ileri gelmektedir. Bu tür atıklar aktiviteleri azalıncaya kadar depolanırlar veya aktivitelerinin çevreye yayılmasının önlenmesi için çimento veya bitümen ile karıştırılarak kara parçalarında yüzeysel olarak veya deniz diplerine gömülürler. Aynı reaktörden bu atıkların dışında yılda yaklaşık 25 ton yüksek aktiviteli kullanılmış yakıt çıkar. Bu yakıtların yeniden işlenmesi sonucunda yaklaşık olarak GW(e) başına yılda 3-5 m3 katılaştırılmış atık oluşur. Kullanılmış yakıtların idaresi için iki seçenek vardır:


1. Kullanılmış yakıt, ara depolamadan sonra direk olarak nihai depolama tesislerine gönderilir. Ancak günümüzde nihai depolama tesisleri henüz işletimde değildir, bu konuda yapılan araştırmalar yoğun bir şekilde devam etmektedir. Bu nedenle, kullanılmış yakıtlar ara depolama tesislerinde bekletilmektedir.

2. Kullanılmış yakıtın içinde bulunan ve tekrar yakıt olarak kullanılabilecek uranyum ve plütonyumun kazanılması amacıyla yeniden işleme tesislerine gönderilir. Uranyum ve plütonyum kazanıldıktan sonra ortaya çıkan yüksek seviyeli atık camlaştırılarak depolanır.